De droge zomer van 2018 heeft ons wakker geschud. De aanwezigheid van water is geen zekerheid meer. Weken achtereen zonder een drup regen! Dalende grondwaterstanden met grote gevolgen voor landbouw en natuur . Droogvallende beken en rivieren. On-Nederlandse taferelen ! We zijn een half jaar verder. Ondanks de regen van de afgelopen dagen is de situatie op de (hogere) zandgronden nog lang niet hersteld. Voor het groeiseizoen begint moet daar nog veel meer regen vallen. In andere lager gelegen delen in ons land gaat het de goede kant op.
Afvoeren of vasthouden ?
Met regenwater kun je twee dingen doen. Snel afvoeren ( daar zijn de Waterschappen nog steeds heel erg bedreven in, nergens lees je dat ze nu buffers aanleggen) of proberen om het vast te houden. Het veranderende klimaat wordt steeds extremer. Uitzonderlijk droogte, de warmste februarimaand, superstormen, extreme regenval in korte tijd. Het is allemaal mogelijk.
In de afgelopen jaren hebben de Waterschappen zich voorbereid op extreme neerslagperioden. Beekdalsystemen werden hersteld, rivieren kregen meer ruimte, waterbergingsgebieden aangelegd. Dit alles leverde veel op : meanderende beken en rivieren, herstel van kleinschalige landschappen, verbetering van de biodiversiteit en meer mogelijkheden voor recreatie. Na de zomer van 2018 is duidelijk, dat de Waterschappen niet alleen een antwoord moeten hebben op wateroverlast, maar ook op een watertekort. Een waterbergingsgebied gebruiken als buffer om in tijden van grote droogte water op te slaan, wie had dat ooit gedacht ? De vraag alleen is of dit ooit gebeurt.
Wat doen waterschappen ?
Waterschappen in Nederland zorgen voor de waterhuishouding. Ze zorgen voor het beheer van dijken en sluizen, de juiste waterstand en voor zuivering van afvalwater. Op de website waterschappen.nl vind je maar liefst negen taken waar het waterschap zich mee bezighoudt. Er zijn 21 waterschappen in Nederland. Dat waren er in het verleden veel meer. Elk waterschap heeft een gekozen algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Beide besturen worden voorgezeten door een dijkgraaf of watergraaf.
Het leeft niet
Vraag tien willekeurige Nederlanders om een paar taken van het waterschap op te noemen. Bij de meesten blijft het opvallend stil : ´Waterschap ? Ik weet wel dat ik er voor moet betalen, maar wat ze nou precies doen. Tja…´ Waterschappen doen veel werk in de luwte. Vaak staan de auto´s van het waterschap (met duidelijk herkenbaar logo en wervende tekst !) op plekken waar weinig mensen komen. Onderhoud van stuwen en gemalen, waterzuivering e.d. het zijn niet acties die de massa bezighouden. “Wat het waterschap precies doet is voor de meeste mensen zo vanzelfsprekend, dat ze het niet eens in de gaten hebben”, vertelt een dijkgraaf uit Zuid-Holland. “Pas als we natte voeten krijgen gaat het opvallen”. Waterschappen hebben zich bovendien jarenlang gedragen als kleine koninkrijkjes, geregeerd vanuit de boerenstand. En wat te denken van de baas van het bedrijf ? De dijkgraaf. Een afstandelijke middeleeuwse titel, die niet bepaald het ´wij-gevoel´ oproept.
Relatie is sterk verbeterd
De relatie tussen het waterschap en haar ingezetenen, dat is een ouderwets woord voor de bewoners van het door het waterschap beheerde gebied, is de laatste jaren verbeterd.
Sinds 2008 houden we om de vier jaar waterschapsverkiezingen. Vanaf dat moment kregen burgers meer inspraak. En meer informatie. Folders, programma´s op radio en tv, artikelen in de krant. Naast de traditionele partijen als CDA en VVD, die vaak alleen maar oog hadden voor het belang van de boeren, bestond nu ook de mogelijkheid om een stem uit te brengen op burgers met meer oog voor natuur en landschap. Een voorbeeld hiervan is de partij Water Natuurlijk. Wat waterschappen steeds beter gaan doen is zich profileren via website en sociale media. Op elke website vind je bijvoorbeeld een overzicht van projecten in de regio. Er is ook veel meer aandacht voor de combinatie tussen water, natuur en landschap. Dat is een goede zaak.
Twee waterschappen
Voor het Reestdal en omgeving spelen twee waterschappen een belangrijke rol. Dat zijn het waterschap Vechtstromen en het waterschap Drents Overijsselse Delta. De inwoners van de gemeente Hardenberg stemmen op kandidaten van deze twee waterschappen. De Reest valt onder het beheer van Drents Overijsselse Delta. Het werkgebied van deze organisatie is erg groot en ligt in de provincies Drenthe
en Overijssel. Ten zuiden van IJhorst gaat dit waterschap hier binnenkort beginnen met een groot natuurherstelproject in De Vledders. Op de website vind je hier veel informatie over. Waterschap Vechtstromen beheert Zuidoost Drenthe en Noordoost Overijssel/Twente. Drie belangrijke rivieren/beken zijn hier de Vecht, de Regge en veel Twentse beken, zoals de Dinkel.
Weet je niet wat of wie je moet stemmen ?
Beide waterschappen hebben op hun website een stemwijzer die je misschien helpt om je stem uit te brengen. Het allerbelangrijkste is natuurlijk dat je gaat stemmen.
Stemwijzer Drents Overijsselse Delta