“Nederland krijgt een eigen rode lijst voor zweefvliegen, belangrijke bestuivers. De lijst wordt opgesteld met behulp van burgerwetenschappers en moet eind volgend jaar klaar zijn.” (Dagblad Trouw 31-12-2022)
Ach ja, weer een Rode Lijst erbij. En we hebben er al zoveel. Zegt genoeg over de staat van de Nederlandse natuur. Een Rode lijst is een overzicht van soorten die uit Nederland zijn verdwenen of dreigen te verdwijnen. Dit wordt bepaald op basis van zeldzaamheid en/of negatieve trend. De lijsten worden vastgesteld door het ministerie Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid. De Minister bevordert onderzoek en werkzaamheden nodig voor bescherming en beheer. Rode lijsten hebben geen juridische status. Dat laatste is jammer. Officieel moeten provincies ( Wet Natuurbescherming) zorgen voor het in stand houden van soorten. Gebeurt niet of te weinig.
De echte wil ontbreekt
Het is allemaal te vrijblijvend, we nemen de teloorgang van een soort waar, slaan in de media alarm en vervolgens blijven maatregelen vaak uit. En op een dag lees je in de krant dat een bepaalde vlieg, vlinder, vogel, amfibie, mos, enz, niet meer in ons land voorkomt. Het ontbreken van een Rode Lijst is natuurlijk helemaal desastreus. Dan gebeurt er helemaal niets. Dan maar “blij” zijn met een lijst met bedreigde zweefvliegen. Misschien is
het opzetten van een apart ministerie voor Natuur een zet in de goede richting. Landbouw en natuur horen veel raakvlakken te hebben, maar dat hebben ze niet (meer).Dat geldt dan vooral de grootschalige landbouw die voor de wereldmarkt produceert. Binnen de landbouw zijn gelukkig ook prachtige voorbeelden te zien waarin biodiversiteit en een gezond bodemleven wel een belangrijke rol spelen. Denk dan aan biologische landbouw, Herenboeren, Land van Ons en agrarisch natuurbeheer. Er zijn boeren zat met een hart voor natuur en landschap.
EIS Kenniscentrum gaat Rode Lijst maken
Voor een aantal zweefvliegsoorten is het vijf voor twaalf. Alarmfase 1 dus. Het EIS Kenniscentrum Insecten gaat nu een Rode Lijst maken voor zweefvliegen. Voor Europa is ie er al. Daar word je niet vrolijk van. Van de bijna 900 soorten zweefvliegen wordt 1 op de 3 bedreigd met uitsterven. Daar zijn 33 soorten bij die in ons land voorkomen. Het wordt dus tijd voor een eigen Rode Lijst met soorten die in Nederland voorkomen. De opdracht komt van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid ( dat is het ministerie dat vrijwel niets doet om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen drastisch te verminderen, de grote veroorzakers van de sterfte onder zweefvliegen) en het CBS. De lijst moet over een jaar klaar zijn.
Veel gegevens op waarneming.nl
Op de website waarneming.nl plaatsen veel natuurfotografen foto’s van hun waarnemingen. Deze worden allemaal door de database van de website op naam gebracht en door specialisten gecontroleerd. In de afgelopen jaren zijn naast vogels, paddenstoelen, mossen en planten ook duizenden foto’s van zweefvliegen geplaatst. Een enorme schat aan gegevens ! Alles wat voor 1 april 2023 op waarneming.nl staat gaat Kenniscentrum EIS meenemen in zijn analyses. Via de media wordt gevraagd om waarnemingen van zweefvliegen door te geven. Dat kan op meerdere manieren.
Akkerranden en natuurakkers in het Reestdal
Samen met Landschap Overijssel zaait natuurwerkgroep de Reest akkerranden en natuurakkers in op Den Westerhuis. Deze buurtschap ligt vlak bij Oud-Avereest. Sinds 2020 monitoren vrijwilligers van de werkgroep een aantal randen op de aanwezigheid van insecten en spinachtigen. De gegevens worden ingevoerd op waarneming.nl. Ongetwijfeld zullen de waarnemingen van zweefvliegen door EIS Kenniscentrum worden meegenomen. In de afgelopen drie jaar werden de volgende soorten zweefvliegen waargenomen:
Bandzweefvlieg
Blinde bij
Bosbijvlieg
Citroenpendelvlieg
Doodskopzweefvlieg
Gewone pendelvlieg
Grote kommazweefvlieg
Grote langlijf
Gewone driekhoekszweefvlieg
Gewoon krieltje
Gitje
Kleine bijvlieg
Kustbijvlieg
Langlijfje
Menuetzweefvlieg
Puntbijvlieg
Slanke driehoekzweefvlieg
Snorzweefvlieg
Terrasjeskommazweefvlieg
Vlinderstrikje
Weidevlekoog
Deze soorten worden niet in hun voortbestaan bedreigd.