In de bossen aan de flanken van het Reestdal hangen veel kleine nestkasten. De meeste kasten zijn eigendom van twee verenigingen: natuurwerkgroep de Reest en de Natuurbeschermingsvereniging IJhorst/Staphorst. De kasten worden door vrijwilligers gecontroleerd. Broedgegevens worden genoteerd en een aantal soorten worden geringd. Wat speelt zich in die kasten af?
Voor veel kleine zangvogels is het nu hoogseizoen. De drukste tijd van het jaar. Bestaan de zorgen van de dag meestal uit problemen als hoe kom ik vandaag aan mijn eten of hoe kom ik vandaag weer veilig de dag door, nu komt daar nog een gr
ote verantwoordelijkheid bij: hoe krijg ik mijn jongen groot?
Omdat onze bossen relatief jong zijn en nog te weinig dode bomen hebben, broeden veel zangvogels in kleine nestkasten. Vooral pimpelmees,koolmees,glanskopmees, boomklever en bonte vliegenvanger weten de kasten bijzonder goed te vinden. Eind april wordt de bodem van de nestkast bedekt met nestmateriaal. Dat doet elke soort op een eigen manier. Daarna worden de eitjes gelegd. Pas als het laatste eitje gelegd is wordt begonnen met broeden. Pimpelmezen leggen soms wel zestien eitjes, bonte vliegenvangers vrijwel nooit meer dan zeven. Eitjes verschillen ook van kleur. De ervaren nestkastcontroleur ziet vaak direct om welke vogelsoort het gaat. Tijdens het broeden is de broeddrang sterker dan de angst voor de mens. Bij het open en controleren van de nestkast blijft de vogel vaak zitten en kijkt je dan wat angstig en soms ook dreigend aan. Koolmezen en pimpelmezen gaan nog wel eens sissen en blazen. Als je daar niet op verdacht bent is dat schrikken! Het vrouwtje van de bonte vliegenvanger blijft zitten en kijkt je met haar onschuldige ogen aan. Ze laat zich ook wel van het nest halen als je wilt kijken of ze geringd is. Traumatische ervaring voor het vogeltje? Zeer waarschijnlijk niet, want als je haar heel voorzichtig weer terugzet in de kast gaat ze door met broeden.
Sommige mensen hebben kritiek op het gebruik van nestkasten. Die vinden het niet natuurlijk. Vogels moeten hun eigen holtes maar zoeken. Nestkasten zijn kunstmatig. Teveel mensenbemoeienis met de natuur. Geen onaardige theorie. In Nederland is er echter geen oernatuur, die onafhankelijk functioneert. In ons land is vrijwel alles mensenwerk. Onze natuur bestaat vrijwel overal uit cultuurlandschap, aangelegd door de mens. Zelfs de Boschplaat op Terschelling is afhankelijk van een door mensen aangelegde stuifdijk. En wat te denken van dassentunnels,wildviaducten,opvangcentra voor egels en zeehonden,vogelasiels,zwaluwwanden,uittreedplaatsen,ooievaarsstations,herintroductie van bevers,enz. Dan kunnen die nestkasten er nog wel bij! Het meest positieve van nestkasten is de educatieve waarde ervan. Laat kinderen vooral een blik in de nestkast werpen en ze zijn verkocht. Geen mooiere kans om eerbied en respect voor natuur en nieuw leven bij te brengen dan het familieleven in een simpele nestkast.
Voor een fotoreportage over gezinslevens in de kleine nestkasten, klik hier:
Wat een vertederende foto’s van de meesjes. Ik ben stapelgek op vogels en krijg ieder jaar minstens ca 18 soorten in mijn tuin.
Na het overlijden van mijn vrouw op 24 september dit jaar geven de vogels me een gedeelte steun en plezier. Ik maak ook hele degelijke nestkasten voor mezelf maar ook voor de mensen die mij in deze rouwperiode erdoorheen slepen. Ik ga deze dagen beginnen met een grote schuilplaats voor vogels en egels middels blad en wilgentakken en andere bruikbare groenresten. Ook een bijenhotel staat op mijn lijstje.
Van goudhaantje tot sperwer…….het komt allemaal in mijn grote tuin