dassensporen in de sneeuw
Dassen voelen zich thuis in het Reestdal. Dat is ook geen wonder, want in het beekdal hebben ze alles wat ze nodig hebben: zandgrond met een beetje reliëf om er een ondergrondse burcht te bouwen, genoeg plekken waar veel regenwormen zitten (hoofdvoedsel) en een relatief rustig gebied, ook al staat die rust wel behoorlijk onder druk. ( met dank aan Corona)
Op zoek naar regenwormen. Krabsporen van de das in grasland .
Winterrust
Dassen zijn nachtdieren, de kans dat je er een ziet is niet zo groot. Veel mensen denken dat een das in de wintermaanden een winterslaap houdt, maar dat is niet zo. Ze houden meer een soort rustperiode waarin de lichaamstemperatuur een beetje daalt en er wat minder lichaamsvet verbrandt. Maar heel erg veel weten we er ook niet van, want er is nauwelijks onderzoek naar gedaan. Wat we wel weten is dat dassen in Noord-Europa in strenge winters maanden onder de grond blijven. Ze verbranden dan hun vet. In het voorjaar komen ze broodmager uit hun burcht. Een onderzoek met een gezenderde das in het Gooi in de winter van 2012/2013 maakte duidelijk dat bij hele koude omstandigheden de das lekker binnen bleef, in januari 18 nachten en in februari 11 nachten. Het is dus belangrijk dat dassen in de zomer en herfst een stevige vetvoorraad aanleggen.
Vanuit de dassentunnel het weiland in.
Innesteling
Dassen hebben geen vaste voortplantingstijd, zoals reeën ( juni/juli), of hazen ( februari/maart). Toch worden de meeste vrouwtjesdassen bevrucht voor het einde van april. Na de paring gaan de bevruchte eicellen zich een paar keer delen. Dan stopt het proces en maken de eiklompjes (blastocysten) zich vast aan de wand van de baarmoeder. Daar kunnen ze wel een half jaar blijven zitten. In de winter pas beginnen de embryo’s zich te ontwikkelen. Dat duurt ongeveer zeven weken. Tussen half januari en eind maart worden diep in de burcht, in de kraamkamer, de jongen geboren. Meestal twee of drie. Hartstikke blind en nog geen 10 cm lang. Een vrij ingewikkeld voortplantingsproces. Misschien maakt onderstaand jaarschema het allemaal wat duidelijker.
jan feb mrt apr mei juni juli aug sept okt nov dec
geboorte jongen ____________________________________________________________
innesteling paring blastocysten in wand baarmoeder
Wissel das op weg naar de burcht
Sporen in de sneeuw
Dassen leiden een geheimzinnig bestaan. Althans, in onze ogen. Ze zijn er wel, maar we zien ze niet of nauwelijks. Een kwestie van een ander bioritme. Een verschil van dag en nacht. Als er sneeuw gevallen is verandert dat. Dan wordt de sluier van dat duistere en mystieke leven een beetje opgelicht. Wie tijdens een wandeling in een gebied waar dassen voorkomen een beetje oplet kan duidelijke dassensporen zien. Druk belopen wissels (vaste looppaadjes) bijvoorbeeld, soms dwars door heideveldjes en graslandjes. Of plekken waar de sneeuw is weggeschoven en de bosbodem is losgewoeld. Daar moet in het pikkedonker een hongerige das gestruind hebben. Met de lange nagels van de voorpoten krabbend in de bevroren en besneeuwde humuslaag en met zijn gevoelig neus als een stofzuiger op zoek naar de geur van regenwormen.
Belopen dassenburcht
Dassenwerkgroepen
Vrijwel alle dassenburchten in het Reestdal worden door leden van dassenwerkgroepen gecontroleerd op bezetting en verstoring. De beste tijd om dassen te zien is de zomer. Dan zijn de nachten zo kort, dat dassen in de schemeruren of al eerder de burcht uit komen. Dat doen ze ‘s winters pas laat in de nacht en vaak kort. Een laag sneeuw verraadt de aanwezigheid van dassen in en rondom de burcht. Belopen ingangen en veel omgewoelde plekken geven een duidelijke indicatie: deze burcht is bewoond !
Wil je meer informatie ?
Informatieve sites over het leven van de das in ons land zijn:
Een heel leuk boek over de das verscheen in 2015. De verrassende titel: De Das. Erg toegankelijk boek voor iedereen die meer van dit zoogdier wil weten. Let op : In de webshop van de Zoogdiervereniging kost dit boek 12.50 euro. Bij Bol.com betaal je 69.95 euro !!! Het is hetzelfde boek.
