Het verval van de Reest

De titel doet vermoeden dat het riviertje de Reest haar beste tijd heeft gehad. In verval duidt immers op minder worden. Achteruitgang. Gelukkig gaat dat voor de Reest niet op, sterker nog, het beekje heeft nog nooit zoveel zorg en aandacht gehad dan in de afgelopen jaren. Het woordje verval heeft nog een andere betekenis: het verschil in hoogte tussen twee punten van een rivier. En dat is interessant. Hoe hoog is het verval van de Reest eigenlijk ?

Uiteindelijk naar zee

De Reest stroomt, net als alle waterlopen, van hoog naar laag. Alleen de kunstenaar Escher was in staat om water van beneden naar boven te laten lopen. Zo begint de Reest als klein stroompje ten noorden van Dedemsvaart en ongeveer 35 kilometer verder mondt de beek uit in het Meppelerdiep. Uiteindelijk zal het water het IJsselmeer bereiken en via de sluizen van de Afsluitdijk de Waddenzee. Het water van de Reest stroomt meestal in een gestaag kabbelend tempo. Soms is het bijna niet te zien dat er stroming in zit. Op andere momenten, als er heel veel regen in korte tijd gevallen is, neemt de stroomsnelheid fors toe. Maar een bruisende beek, zoals bijvoorbeeld de Geul in Zuid-Limburg, zal het nooit worden. Hoe dat komt? De oorzaak moeten we zoeken in het hoogteverschil tussen de bovenloop en de benedenloop van het beekdal. Dat verschil is niet sensationeel groot.

NAP meters

Bij de twee nieuwe knijpstuwen (Den Kaat en Rabbinge) zijn NAP meters geplaatst. Deze meetpunten geven een indicatie hoe hoog het Reestdal ligt ten opzichte van de zeespiegel. Immers, het getal 0 op de Nap meter geeft de hoogte van de zeespiegel aan. Toen op woensdag 19 augustus  de middenloop van het Reestdal vol liep met water heb ik een foto gemaakt van de NAP meter bij Den Kaat. De stand was 4.60 meter boven NAP. Op 2 september heb ik de meter weer gefotografeerd, die stond toen op 4.10 meter boven NAP. De Reest was dus in augustus een halve meter gestegen. Het ijzerhoudende veenwater van de beek had ook een duidelijk bruingekleurde herinnering op het maagdelijke witte beton achter gelaten. Op 18 augustus nam ik ook een foto van de NAP meter bij de knijpstuw van Rabbinge. Die had een waterstand van 4.40 meter boven NAP. Het verschil in afstand tussen de twee knijpstuwen bedraagt ongeveer 2,5 kilometer. Een verschil in verval van 20 cm. Dat verklaart natuurlijk het ontbreken van sterk stromend water in de Reest.

Hoogtekaart 

Maar wat is dan het verval tussen het begin van de Reest en het eindpunt van de beek? Het Reestdal staat niet vol met ANP meters, dus moeten de gegevens op een andere manier achterhaald worden. Dan kan op de digitale hoogtekaart van Nederland.  Deze site geeft de hoogteverschillen in ons land aan in allerlei kleuren. Klik je op een bepaald punt in de kaart, dan krijg je het NAP, in 4 cijfers achter de komma. Wil je het nog preciezer? De bovenloop ( Dedemsvaart/Lutten) ligt rond de 6 meter boven NAP. Als de Reest 35 kilometer verder met haar  laatste meters bezig is, wijst de site achter het ziekenhuis van Meppel een hoogte van ongeveer 0.10 meter boven NAP. De Reest heeft een dus een verval van rond de zes meter. En dat 0ver een afstand van ongeveer 35 kilometer.

Verhang 

Om uit te rekenen of het hoogteverschil nu groot of klein is in relatie met andere waterstromen deel je het hoogteverschil in meter door  de lengte in kilometer. Dit heet verhang.  Dan is het verhang van de Reest 6: 35 =0.17 meter per kilometer.Dat betekent dat de het NAP peil van Reest gemiddeld na een kilometer 17 cm daalt. Ter vergelijking : de Geul (Limburg) heeft een verhang van 4,3 meter per kilometer!

Als het verhang gering is, gaat een rivier kronkelen of  meanderen, waardoor het verhang meestal nog kleiner wordt. (bron: Wikipedia)

This entry was posted in De Reest and tagged , , . Bookmark the permalink.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

*

De volgende HTML tags en attributen zijn toegestaan: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>