Pollenallergie ? Dan kun je in zachte wintermaanden je lol wel op. Windbloeiers als hazelaar en els produceren dan miljarden en miljarden stuifmeelkorrels en dat ga je merken. De hazelaar is de eerste boom die in bloei komt. In een zachte winter bungelen in december al ontelbare meeldraadkatjes in de wind. In kale houtsingels vallen die geelgekleurde “snottebellen” op. Minder zichtbaar is de vrouwelijke bloeiwijze.
De website Flora van Nederland zegt er dit over: De vrouwelijke bloemen zitten met drie tot vier stuks in een klein knopjes bij elkaar in de oksels van bladeren. Tijdens de bloei zijn de rode stijlen met de stempels te zien; ze vallen dan pas echt op. Na bevruchting groeien de vruchtbeginsels uit tot een noot. Deze is aanvankelijk omgeven door een klokvormige gesloten krans van ingesneden schutblaadjes, die niet veel groter zijn dan de vrucht of noot zelf. De Hazelaar is pas na 10 jaar volwassen en gaat dan vrucht dragen.
Eénhuizig en tweehuizig
De zwarte els bloeit later. Ook deze boom hangt dan vol meeldraadkatjes. Net als
de hazelaar heeft de boom mannelijk en vrouwelijke bloemen. Dat wordt éénhuizig genoemd. Beide geslachten onder hetzelfde dak. Niet alle bomen zijn eenhuizig. De hulst bijvoorbeeld is tweehuizig. Je hebt mannelijke en vrouwelijke hulstbomen. Alleen uit de vrouwelijke bloemen groeien na bestuiving vruchten. Een vrouwelijk bloem heeft namelijk een vruchtbeginsel. Wil je een hulst met rood/oranje bessen in de tuin ? Koop dan geen mannelijke hulst !
Hazelnoot en kegel
Bij de hazelaar en de els springen de mannelijke bloemen (de gele katjes) het meest in het oog. Om aan de boom de vrouwelijke bloemen te bekijken moet je wat dichter bij de boom gaan staan. De vrouwtjes zijn veel kleiner en rood van
kleur. Ze spelen tijdens de bestuiving een bescheiden en onopvallende rol. Maar als ze bestoven zijn verandert dat. De mannetjes verpieteren en vallen af, maar de vrouwelijke bloemetjes ontwikkelen zich tot vrucht. Hun glorietijd komt dan nog ! Bij de hazelaar is de vrucht een hazelnoot en bij de els een groene kegel. In het najaar vallend de hazelnoten af en worden bijna allemaal door muizen opgegeten. De groene kegel bij de els wordt donkerder en tussen de schubben groeien zaden. Als de vrucht rijp is en zaadjes kan produceren weten vogels als putter, groenling en sijs deze donkerbruine kegels wel te vinden.