Geelgors zie je vaak laag bij de grond
Persoonlijk vind ik het een van de mooiste zangvogels die we hebben. Wel eens een knalgeel mannetje geelgors in een boomtop zien zingen, in het zonlicht met een blauwe hemel als achtergrond ? Dat vergeet je niet zo gauw. Bovendien is het liedje dat ie zingt een lust voor het oor. Er zijn mensen die beweren, dat het melodietje veel weg heeft van het begin van Beethovens 5e symfonie, maar dat moet je wel erg veel fantasie hebben. En natuurlijk het meesterwerk van de componist kennen. In het Reestdal gaat het best goed met de geelgors. Dat is wel eens anders geweest.
Houtwal,struweel en open plekken : geelgorsbiotoop
Geelgors houdt van randen, bomenrijen en heggen
Halverwege de vorige eeuw kwam de geelgors in vrijwel heel Nederland voor. Dat is al een poosje niet meer het geval. Vanaf de jaren ´70 verdween op veel plekken het landschap waar de geelgors zich thuis voelt. Dat biotoop bestaat namelijk uit kleinschalig boerenland met veel houtwallen, bomenrijen, heggen, bosjes, struikgewas, solitaire bomen, zandwegen en heidevelden. Dit type landschap komt voor in Drenthe, zuidoost Groningen, Veluwe, Twente ,de Achterhoek, het oostelijk deel van Brabant en Limburg. De hoge zandgronden
Bron: Sovon- Vogelatlas van Nederland
dus. Tussen 1975 en 2000 verdween de geelgors uit het westen van Nederland en het leek erop dat veel geelgorzen, net als veel mensen uit de randstad, kozen voor een leventje op het boerenland in het veel stillere oosten. Dankzij onderzoek en monitoring door Sovon weten we inmiddels dat vooral Drenthe en het zuidoosten van de provincie Groningen de geelgorsparadijzen van Nederland zijn.
Waarom vooral naar Drenthe ?
Natuurlijk kent ook de provincie Drenthe gebieden met intensieve landbouw, stadsuitbreiding, aanleg van nieuwe bedrijventerreinen, enz. Daarin onderscheidt deze provincie zich niet van andere windstreken in ons land. Maar er is ook een andere ontwikkeling gaande: natuurherstel. Op veel locaties werd boerenland omgezet in
Bron: Sovon vogelatlas van Nederland
(nieuwe) natuur. Neem het Reestdal als voorbeeld. Het natuurreservaat Takkenhoogte is rijk aan geelgorzen, maar was voor 1998 nog gewoon agrarisch grond waarop mais en aardappelen werden verbouwd. Op het aangrenzende Rabbingerveld maakte grasland plaats voor heide, houtsingels en struwelen. Op veel plekken in Drenthe werden oude lopen van beken hersteld en landschapselementen als houtwallen en meidoornhagen geplant. De laatste jaren worden ook steeds vaker natuurakkers ingezaaid. ´s Winters vinden zaadeters als geelgors, putter en vink hier voedsel.
Geelgors op zoek naar voedsel
Over winterakkers en ruige overhoekjes
Je kunt veel doen om het landschap geelgorsvriendelijk te maken. Het leuke is, dat je hiermee niet alleen de geelgors helpt, maar indirect ook andere vogels, vlinders en kleine insecten. Heb je wat ruimte om je huis en gebruik je lang niet alle grond ? Laat een deel van je tuin verruigen, of zaai het in met granen en boekweit. ´s Zomers een prachtig
Ruige akkerranden leveren vogels veel voedsel
gezicht, in de wintermaanden voedselbron voor vogels. In het Reestdal kom je plekken tegen met granen, die in de nazomer niet worden geoogst. Of akkerranden die zijn ingezaaid met allerlei eenjarige kruiden. Ook deze randen blijven in de wintermaanden staan. Wat veel effect heeft zijn brede ruige randen van grasland en akkers . Als deze stroken grenzen aan heggen,bosjes of houtwallen creëer je een geweldig biotoop voor geelgorzen. Ruige overhoekjes trekken ook veel vogels. We moeten dan nog wel van het idee af, dat elke vierkante meter in ons land nuttig en economische moet worden besteed.
De geelgorsmannetjes zijn veel geler dan de vrouwtjes
Standvogel
Geelgorzen blijven in ons land. Het aantal broedparen ligt rond de 25.000, waarvan de meeste dus in het (noord) oosten van ons land. In de winter zoeken de geelgorzen elkaar op. In soms grote groepen struinen ze akkers en velden af op zoek naar voedsel. Akkerranden met niet geoogst graan zijn populaire plekken. In de buurt van het Drentse Norg werden in zo´n rand op een winterse dag eens meer dan 1000 geelgorzen geteld. Op zich al knap, want geelgorzen op de grond zijn vaak moeilijk te zien. Zaden eten doen geelgorzen vooral in de winter, opgroeiende jongen worden gevoerd met ongewervelden als insecten en spinnen. Het nestje is niet meer dan een kommetje van gras en het wordt gebouwd in een heg of struik, vaak vlak boven de grond. Een tweede broedsel is heel normaal in geelgorskringen.
Meer lezen ?
Vogelbescherming over de geelgors
Over geelgorzen en winterakkers
Een geelgors is net een hamster
Wintervoedselveldjes in Groningen
