De bekendste schaapskooi van Drenthe staat aan de rand van de Benderse heide. Het is één van de grootste publiekstrekkers van nationaal park Het Dwingelderveld. Als “schaapskooi van Ruinen” geniet de stal meer bekendheid. In het zomerseizoen staan in de namiddag honderden mensen de schaapskudde op te wachten. Het is altijd een prachtig gezicht als de kudde de veiligheid van de schaapskooi opzoekt.
Een schaapskooi is een potstal. Tot in de 20ste eeuw werden de heidevelden in het noorden en oosten van ons land begraasd door schaapskuddes. Ook aan de flanken van het Reestdal lagen uitgestrekte heidevelden. Het Westerhuizingerveld aan de zuidflank en het Nolder-en Bazuinerveld ten noorden van de Reest zijn daar voorbeelden van. Overdag werd de heide door de schapen begraasd. Tegen de avond kwam de kudde thuis en 
bracht de nacht door in de schaapskooi. Vaak lag de vloer van de kooi wat dieper dan het omliggende erf. Daar zat een gedachte achter.De bodem was bedekt met heideplaggen en stro. De schapen regelden de rest. In de loop van de tijd werd de bodem bedekt met een steeds dikker wordende laag heideplaggen en schapenmest. Door het oppotten van mest,plaggen en ander organisch materiaal kon de boer beschikken over een dikke laag organische mest die hij nodig had bij het vruchtbaar maken van de essen(akkers).Schapen zijn erg geschikt voor het potstalsysteem. Ze zijn niet erg veeleisend en er passen veel makke schapen in een hok. Vroeger werd de heide soms zo intensief gebruikt (begrazing en plaggen) dat de heide verdween en veranderde in een zandverstuiving. Van deze stuifzanden zijn er niet zoveel meer over. Of ze zijn in cultuur gebracht, of beplant met grove den. (staatsbossen)
Potstallen zijn er nog. Maar niet of nauwelijks in de moderne intensieve landbouw.Wel zijn ze populair bij natuurbeschermingsorganisaties, die in reservaten kleinschalig beheer toepassen. Tijdens de twee gemarkeerde wandelroutes vanuit De Wheem komt de wandelaar op Rabbinge langs een kleine en grote potstal. In de winter verblijven hier vleeskoeien. De mest wordt vermengd met stro en de koeien liggen in een soort kuil. Het Drents Landschap gebruikt de mest voor de essen, waarop rogge wordt verbouwd.Ook de biologische landbouw maakt tegenwoordig weer gebruik van de potstalmethode.
Voor meer informatie, klik op onderstaande links:
http://www.levendehave.nl/kennisbank/runderen/potstal
http://www.boerenbed.nl/?url=http://www.boerenbed.nl/farms/loenen.html
Voor meer foto’s klik hier : http://nl.fotoalbum.eu/reestdalalbum/a420474
