Een aantal begrippen eindigend op -ofilie zijn nogal beladen. Dat geldt niet voor bibliofilie, hoewel die hobby behoorlijk in de papieren kan lopen. Je doet er in ieder geval niemand kwaad mee. Weinig mensen kennen dit woord, maar ze bestaan wel: galanthofielen. Onschuldiger kan bijna niet. Dat zijn namelijk mensen die heel erg van sneeuwklokjes houden. Galanthus betekent melkwitte bloem. Bedacht door Linnaeus in de 18e eeuw. In Engeland noemen ze de plant snowdrops. Ook leuk gevonden.
Stinzenplant
Sneeuwklokjes zijn stinzenplanten. Planten die vroeger zijn ingevoerd (vaak bol-en knolgewassen) om tuinen van deftige huizen en landgoederen te verfraaien. In de tuinen van landgoed Dickninge staan de snowdrops in februari/maart bij honderden in bloei. Het zijn de voorlopers van andere stinzenplanten, zoals de holwortel, want die kleurt in april de tuinen wit en roze.
Vrolijk
Het meest voorkomende sneeuwklokje is, hoe kan het ook anders, het gewone sneeuwklokje. Het plantje houdt van humusrijke, beetje vochtige en niet te zure grond. En natuurlijk van licht ! Het sneeuwklokje kondigt als eerste het voorjaar aan. Dat doet ie soms al in januari ! Misschien is voorjaarsbloeier geen goed woord en moet je bij het sneeuwklokje eerder spreken van winterbloeier. Voorjaarsbloeiers laten hun mooiste kleuren zien als de bomen nog kaal zijn. Daarna verdwijnen ze in stilte of kwijnen weg door gebrek aan aandacht, want dat laatste hebben ze dan meer dan genoeg gehad. Na de winter smachten we met z’n allen naar het voorjaar en een tuin met bloeiende winterakonieten, krokussen en sneeuwklokjes maakt ons vrolijk. Net als knalrode bollenvelden of een plantsoen met honderden gele narcissen. We kunnen er niet genoeg van krijgen.
Erg veel soorten
Ik heb veel respect voor mensen met een gespecialiseerde natuurkennis. Iemand die alle Nederlandse vogels aan het geluid herkent bijvoorbeeld, of een bioloog die een prachtige gids schrijft over de meer dan 380 soorten zweefvliegen die in ons land voorkomen. Zo heb je dus ook sneeuwklokspecialisten die moeiteloos de 19 verschillende soorten uit elkaar kunnen houden. Binnen die 19 soorten heb je talloze variëteiten of cultivars, dat zijn planten die door vermeerdering en kruising bepaalde eigenschappen hebben gekregen.
Texel
De belangrijkste plek met sneeuwklokjesteelt van ons land is Texel. Dat is ontstaan in de jaren ’60. Texelaars hadden ontdekt dat sneeuwklokjes in Frankrijk werden gezien als onkruid en dat niemand daar moeilijk deed als je polletjes uit de bossen weghaalde. Daar zagen ze op Texel wel brood in. Dat was nog eens wat anders dan schapen ! Op het eiland werden de bolletje uitgezet in de bossen, singels en houtwallen. Inmiddels is de bolletjesteelt in de bossen verboden, maar vind je daar nog steeds hele velden sneeuwklokjes. De plantjes worden nu op aparte velden gekweekt.
Voortplanting
Op zachte februaridagen zie je al citroenvlinders fladderen, nerveus op zoek naar voedsel dat er misschien helemaal nog niet is. Of een verdwaalde hommelkoningin, te vroeg wakker geworden uit de winterslaap. ( de gewone hommels zijn allemaal dood) Waar vinden deze vroege insecten het energierijke stuifmeel en nectar ? Onderzoek heeft aangetoond dat insecten in staat zijn om uit bloemen van sneeuwklokjes nectar te halen. De website Flora van Nederland meldt: “Vroeg actieve bijen en hommels halen bij gunstig weer al vanaf februari uit de sneeuwklokjes oranjekleurige pollen en zelfs een kleine hoeveelheid nectar. Mogelijk treedt er soms ook vruchtzetting in de Benelux op. De zaden worden door mieren versleept, omdat er een voor hen aantrekkelijk mierenbroodje aan zit.” Als de sneeuwklokjes in Nederland het voor hun voortplanting moeten hebben van bestuiving door insecten, dan wordt het niet wat. Sneeuwklokjes genoeg, maar te weinig insecten, dus te weinig bestuiving en bevruchting. Nee, een nieuwe generatie sneeuwklokjes krijg je vooral door vermeerdering via bollen. Dat heet ongeslachtelijke voortplanting. Bollenteelt op Texel bijvoorbeeld is voor een groot deel gespecialiseerd in het vermeerderen
Dickninge
Landgoed Dickninge ligt even buiten De Wijk en leent zich prima voor een korte wandeling. De tuin is vrij toegankelijk. In februari/maart bloeien sneeuwklokjes massaal, later in het voorjaar gevolgd door holwortel en bosanemoon.
Meer lezen over sneeuwklokjes ?
Over de geschiedenis van het sneeuwklokje
Het sneeuwklokje is een stinzenplant
Leuke info van het blad Landleven.
Informatie op Flora van Nederland
Over verschillende soorten en andere voorjaarsbloeiers ( Buitenleven)
Filmpje over het vermeerderen van sneeuwklokjes