Uko Vegter over planten als vertellers van het landschap

“Waarom komt de dotterbloem niet voor in een heideterrein en zie je struikheide nooit in een vochtig grasland?” Als je een antwoord op deze vraagt zoekt, kijk dan naar de milieuomstandigheden van de plant. Een plant heeft een duidelijke relatie met het water en de bodem. Deze twee factoren zijn erg bepalend voor het voorkomen van een plantensoort. Als je van planten weet welke eisen ze stellen, herken je meteen de eigenschappen van de groeiplaats: het is er nat of droog,  de bodem is zuur of rijk aan mineralen, de plek is voedselrijk of voedselarm. Planten geven op deze manier informatie over hun groeiplaats. Kijk naar de planten en je leert het landschap lezen”

Ecoloog

Aan het woord is Uko Vegter. De lezing die hij geeft is voor leden van de natuurwerkgroep de Reest. Uko is als ecoloog werkzaam bij Het Drentse Landschap. Als kind  bezocht hij het Reestdal al met zijn ouders. “Ik ben al 45 jaar betrokken bij het Reestdal. De laatste 20 jaar ook beroepsmatig”  Uko Vegter is een specialist op terrein van landschapsecologie. Voor het Drents Landschap schreef hij talloze artikelen over de vegetatie in beekdallandschappen. Uko vertelt:

De planten van de beekdalen

Een beekdal kent verschillende terreinen, waarin je kenmerkende plantensoorten kunt vinden:

-       de planten van de natte schrale hooilanden (dotterbloemhooiland)

-       de flora van de vochtige tot droge graslanden (witbolhooilanden)

-       moerasvegetatie (kleine zeggenmoeras)

-       het broekbos (wilgen en elzen, gele lis, waterviolier))

-       de aan de beek gebonden begroeiing ( moerasspirea, valeriaan)

Deze vijf deelgebieden kun je in elke beekdal terug vinden. Toch zijn er grote verschillen tussen de Drentse beekdalen. Gedacht moet worden aan de bodem en de waterhuishouding, de ontwikkelingsgeschiedenis, het gebruik en beheer van het landschap, de plantengeografische ligging. (Waardoor komt een plant wel in het ene en niet in het andere beekdal voor) In het Reestdal bestaan er zelfs (kleine) verschillen in beheer tussen Het Drentse Landschap en Landschap Overijssel. Beide natuurorganisaties weten elkaar steeds beter te vinden, samenwerking op alle niveaus is hier essentieel. Continue reading

Posted in Bescherming, Flora | Tagged , | Leave a comment

Otter terug in het Reestdal ?

bron: members-ziggo.nl

Vandaag maakte Landschap Overijssel bekend dat de visotter terug is in het Reestdal. Dit prachtige zoogdier verdween rond 1960 uit het beekdal en het lijkt erop, dat na de Regge en de Vecht ook de Reest otterbiotoop gaat worden. Het gaat waarschijnlijk nog maar om een otter die in zijn eentje het Reestdal verkent en de mogelijkheden van een bestaan aftast. Otters zijn namelijk erg kieskeurig. Ze stellen hoge eisen aan hun leefmilieu. De waarneming werd met een camera-val gedaan.Robert Pater (Landschap Overijssel) vertelt voor rtv Oost over deze bijzondere waarneming.

Posted in Fauna | Tagged | Leave a comment

De holwortel bloeit!

De tuin op landgoed Dickninge is landelijk bekend van het massale voorkomen van de holwortel in het vroege voorjaar. Het probleem van voorjaarsbloeiers is dat ze vrijwel nooit op dezelfde dagen van het jaar in bloei staan. Ondanks de matige temperaturen en de koude nachten lijkt de populatie holwortels op Dickninge er nu al zin in te hebben. En de bosanemonen ook. Het speenkruid bloeit aan de oevers van de Reest.

 

 

 

 

Posted in Flora | Tagged | Leave a comment

Lente ?

Als de zon schijnt zou je zeggen van wel. Temperaturen van boven de 10 graden. Heerlijk. Maar als je goed om je heen kijkt is dat voorjaar nog wel een beetje weg. Geen bloeiend speenkruid, nog erg weinig zingende vogels, in het bos overheersen nog de bruine tinten. Maar als je wat beter kijkt zie je dat de knoppen van de vlier uitkomen en kun je niet om een bloeiende zwarte els heen. Honderden stuifmeelkatjes wapperen in de noordoosten wind. Reewild geniet van het zonnetje in het veilige open veld en de meest ooievaarsnesten lijken inmiddels bezet. Toch al een beetje lente dus.

Posted in Algemeen | Leave a comment

Op jacht naar “de vos”

Zaterdagmiddag 21 februari hield de Koninklijke Nederlandse Jacht Vereniging haar traditionele slipjacht door de mooie omgeving van De Wijk. Was deze vorm van jagen vroeger een wrede sport met het verscheuren van de buit (lees: vos) als climax , nu is het een prachtig schouwspel om te zien. De meute Beagles hoor je van ver aankomen. Je verbaast je over de snelheid waarmee de groep zich voortbeweegt. Bijna angstaanjagend. Niets kan ze tegen houden, helemaal gefocust op het getrokken spoor dat ze volgen. Daarna volgen de ruiters, de meesten in “gecamoufleerde” rode jassen en witte broeken. Een prachtig samenspel van mens en dier. De slipjacht door een deel van het Reestdal wordt ieder jaar georganiseerd. Voor meer foto’s klik hier.

 

Posted in Algemeen | Tagged | Leave a comment

Zwerven in het beekdallandschap rond Gasteren

Deze website besteedt niet alleen aandacht aan het Reestdal, een van de mooiste bewaarde beekdalen van ons land. Ook andere oude en nog mooie beekdalen in het noorden en oosten van Nederland komen aan bod. Het kroonjuweel op dit gebied is natuurlijk het esdorpenlandschap van de Drentsche Aa. Daar kun je heerlijk wandelen en fietsen. We wandelden in de buurt van het Drentse brinkdorp Gasteren en liepen Knapzakroute K1 : Gasteren. Een wandelroute over vooral onverharde paden met een lengte van 17.5 kilometer. Terug in de tijd!

Voor een impressie van deze prachtige route door Drenthe van de 19e eeuw: klik hier.

Posted in Andere beekdalen | Tagged | Leave a comment

Reestdal heeft weidevogels weinig te bieden

Het gaat niet goed met de weidevogels in Nederland. Dit geldt zeker voor het Reestdal. Het geluid van de grutto, baltsende kieviten in de lucht, we horen en zien het niet of nauwelijks meer. Wat is er toch aan de hand?

Dialezing

Jaap van Gorkum (werkzaam bij Landschapsbeheer Drenthe) gaf deze maand voor leden van de natuurwerkgroep de Reest een lezing over weidevogels in Drenthe. Jaap is een gedreven weidevogelliefhebber (“Ik kan niet zonder weidevogels”) en heeft veel kennis in huis, die hij graag met anderen deelt.

Het verhaal over weidevogels in Drenthe is geen vrolijke geschiedenis. In veel gebieden waar ooit paniekerige kieviten en roepende grutto’s je om de oren vlogen is het al een paar jaar stil. Wel veel weilanden en gras tot aan de horizon, maar geen weidevogels. Misschien dat nog twee plekken in Drenthe voor deze steltlopers kansrijk kunnen zijn of worden:  het beekdal van het Drostendiep bij Coevorden en een deel van het Hunzedal ten zuiden van Zuidlaren.

Heimwee naar de grutto

De meest aansprekende vogel van het grasland is de grutto. Het is een prachtige vogel en misschien wel de ambassadeur van de weidevogels. De roep van de grutto maakt mensen blij: “Het voorjaar komt er aan”. Dat de grutto het steeds minder goed doet in ons land heeft veel oorzaken. Grutto’s voelen zich erg goed thuis in plas-dras biotopen, in matig bemest kruidenrijk grasland met een rijk bodemleven, dat gevarieerd is in opbouw en waar heel laat gemaaid wordt. Begrazing op een kleinschalige manier is voor het gruttobiotoop erg gunstig. Continue reading

Posted in Fauna | Tagged | 6 Comments

Kwakkelwintertje

Echt winteren doet het (nog) niet, maar al die sneeuwbuitjes die ‘s nachts vallen leveren in de vroege ochtend wel een mooie wereld op . Na een poosje is het winterse sfeertje weer weg. Vanmorgen rond de klok van 09.30 u vanaf de Meppelerweg een kijkje op Den Huizen.

Posted in De mooiste plekjes | Leave a comment

En toen was de wereld wit (al duurde het maar even…)

De sneeuw kwam uiteindelijk als een verrassing. Zaterdagmorgen 24 januari 2015  : de wereld is wit, de lucht grijs en je ziet de donkere dooi al tussen de bomen. Hoelang blijft de sneeuw liggen? Als we wat willen moeten we snel zijn. Vanuit Oud-Avereest maken we ‘s morgens een wandeling door een mooi besneeuwd maar al licht dooiend Reestdal. De zon breekt schuchter door, even later zien we de hemel op steeds meer plekken blauw kleuren. We lopen via Den Westerhuis naar De Wildenberg.Dan richting Rabbinge en via Den Huizen en De Haardennen weer terug richting De Wheem. Een kilometer of zes winters wandelplezier.

Meer foto’s zien? Klik hier. 

Posted in Algemeen | Leave a comment

Nat Reestdal

De regen en de harde wind van de vorige week hebben het Reestdal in de benedenloop veranderd in een waterrijk landschap. Toen vroeger het stroomgebied van de Reest meer dan 60.000 ha groot was (nu nog ongeveer 10% daar van) was het Reestdal tussen Dedemsvaart en Meppel een binnenzee. Dat was met andere beekdalen ook het geval. Eind 19e eeuw was het Reggedal tussen Ommen en Diepenheim ‘s winters een enorme watervlakte. Niemand keek er van op. Het hoorde nu eenmaal zo. We zullen die uitgestrekte watermassa’s in de Nederlands beekdalen nooit meer terugzien. Talloze ingrepen in het landschap ( kanaliseren, ruilverkaveling, aanleg stuwen e.d.) maken dit onmogelijk.

Eerlijk verdelen

Toch verandert er wel iets. De laatste jaren proberen de waterschappen het water bij overvloedig neerslag wat “eerlijker” over de hele beek te verdelen. Het project Beekherstel Reestdal is hier een voorbeeld van. Als de hemelsluizen dagen openstaan en er extreem veel neerslag valt, wordt water in de bovenloop en middenloop van de Reest een poosje vastgehouden. Dat kan door op twee plekken knijpstuwen tijdelijk te sluiten. Meppel krijgt dan niet al het water te verwerken. Want daar gaat het nog wel eens mis. Zo erg als in de jaren 60 van de vorige eeuw zal het niet meer worden.

Snelle afvoer van water

Voorlopig is er niets aan de hand. Het water zakt al weer. Waarom wordt water in dit land altijd zo snel afgevoerd? Wat is er op tegen om het water ‘s winters, als je weet dat het de komende dagen droog blijft, langer in een beekdal vast te houden? Daar heeft toch niemand last van? Vroeger hadden de boeren veel belang bij dit water. Vruchtbare slibdeeltjes kregen de kans te bezinken. Dat leverde alleen maar goede oogsten op. Het lijkt wel alsof waterschappen direct in de kramp schieten als het een paar dagen flink regent. Jammer. Voor foto’s van nat Reestdal, klik hier.

 

Posted in De Reest | Tagged | Leave a comment