Nog even….. en dan de potstal in

Posted on 31/10/2014 by Jan

Het wil maar geen herfst worden. Geen gure wind, geen bakken met regen, geen nachtvorst. Het is morgen 1 november en het wordt 20 graden! Wat is er met ons klimaat aan de hand? Een groepje limousin runderen staat bij de Reest. De koeien lijken wat te mijmeren. Kijken ze vol weemoed terug op de afgelopen zomer en genieten ze nog wat na ? Of denken ze aan de komende winter aan dat maandenlange verblijf in de potstal van Het Drentse Landschap ? We zullen het niet weten. De kleine potstal op Rabbinge is al bezet. De koeien staan nog laag. Straks, als ze na de winter de stal weer uit mogen is dat anders. Dan is de bodem van de stal bedekt met een dikke laag mest en stro. Runderen in dienst van de landbouw, want uiteindelijk belandt de mest op de essen in het Reestdal. Op de meeste van deze bouwlandjes is de winterrogge al weer ingezaaid.

 

Posted in Akkerbouw, Boerderijen | Leave a comment

Herfst op Dickninge en de Havixhorst

Posted on 28/10/2014 by Jan

De herfst proeven op Landgoed Dickninge en daarna een bezoekje aan de beeldentuin van De Havixhorst. Dat kan prima in deze tijd van het jaar. De expositie “Beelden van Beatrix” in de beeldentuin van  De Havixhorst is nog poosje dagen te bekijken (verlengd tot eind november) ). Een poosje geleden bracht de prinses zelf  een bezoek aan de expositie.

De lanen op het landgoed krijgen de eerste herfstkleuren. Door de uitzonderlijke hoge temperaturen van de afgelopen weken lijkt het alsof de bomen geen zin hebben om hun bladgroen uit de bladeren weg te halen. Nog even en de bladeren vallen groen van de boom. Aan de planten in de kruidentuin kun je wel zien dat de winter nadert. Veel afgestorven bovengrondse delen, alleen de Oost-Indische kers staat er nog vrolijk bij.

 

Landgoed Dickninge ligt er wat verloren bij. Wandelaars zijn er altijd. De meeste interesse voor de tuin is er in het vroege voorjaar als de holwortel bloeit. Maar deze stinzenplant is nu niet te zien. Pas na de winter ontwaakt de plant en laat zich dan bewonderen. Nu wordt de aandacht meer getrokken door herfsttinten in het bos achter het herenhuis. Dickninge en De Havixhorst zijn makkelijk in een wandeling te bekijken, want de beide landgoederen liggen nog geen twee kilometer van elkaar. Vanuit het Drentse De Wijk Schiphorsterweg volgen.

Posted in De mooiste plekjes | Leave a comment

Project “Water op maat” : over verondiepen en knijpstuwen

Posted on 22/10/2014 by Jan

Beekherstel Reestdal deel 2

Het blijft een raar werkwoord: verondiepen.  Het is jargon uit de wereld van de waterschappen. Mensen die weinig met oppervlaktewater van doen hebben, het zegt ze waarschijnlijk erg weinig. Het begrip komt aan de oppervlakte in het Watergebiedsplan Reestdal van Waterschap Reest en Wieden. Verondiepen wil zeggen dat je zand, slib of ander materiaal gebruikt om water ondieper te maken.

De Reest wordt verondiept

Op vijf locaties wordt/is de Reest ondieper gemaakt. Over een afstand van ongeveer 50 meter is op zo’n plek zand gestort en de bodem met 50 centimeter opgehoogd.  Om het afvoeren van het gestorte zand tegen te gaan zijn er aan het eind van de locatie stroomafwaarts takken, wortels en andere organische materialen in de beek gelegd. Het is niet duidelijk of dit werkt. Bij hevige regenval neemt de stroomsnelheid in de Reest flink toe en de vraag is of het zand dan blijft liggen. Wel is het zo, dat de Reest van deze maatregelen in ieder geval ondieper wordt.

Voorbeeldlocatie

Een voorbeeld van een verondiepingsplek ligt tussen Den Huizen en Rabbinge. Loop je vanuit de Wheem een van de gemarkeerde wandelroutes, dan kom je er langs. Het doel van het verondiepen is de afvoer van water te beperken. Bij extreme regenval moet niet al het water tegelijk  in de benedenloop van de Reest (lees: Meppel) terecht komen. Bovenloop en middenloop van de beek moeten dan meer water bergen en minder afvoeren.

De Reest krijgt drie knijpstuwen 

Weer zo’n woord: knijpstuw. Men spreekt in kringen van waterbeheerders ook wel over knijpconstructies. Het gaat hier om twee puntdeuren achter een brug die onder normale omstandigheden open staan. Bij extreme regenval gaan de deuren dicht. De locaties zijn Den Kaat, Rabbinge en Vledders (ter hoogte van IJhorst). De gevolgen laten zich raden: hooi- en bouwlanden lopen onder water. Als de drie knijpstuwen dicht staan kunnen ze samen 1.5 miljoen M3 water vasthouden. Meppel houdt het dan droog. Men gaat er van uit dat zo’n situatie gemiddeld eens in de 25 jaar voorkomt. Het aanleggen van de twee knijpstuwen bij Den Kaat en Rabbinge gaat samen met de bouw van twee nieuwe bruggen. De werkzaamheden bij Den Kaat vorderen gestaag. In een bouwput wordt de stuw gerealiseerd. Het gaat nog wel even duren. Op Rabbinge worden momenteel voorbereidende maatregelen genomen.

Bij hoog water, deuren dicht 

We zijn gewend om bij veel neerslag het water zo snel mogelijk af te voeren. In het Continue reading →

Posted in De Reest | Tagged , , | 1 Comment

Schotse Hooglanders genieten nog even van de nazomer

Posted on 22/09/2014 by Jan

Een wandeling door het reservaat Meeuwenveen/Takkenhoogte (eigendom Drents Landschap) zorgt altijd wel voor een verrassing. Zondagmorgen 22 september was het heerlijk nazomerweer. Een aantal lome Schotse Hooglanders had op deze mooie morgen wel zin in een bad.

Posted in Fauna | Leave a comment

Drempels en voordes in de Reest

Posted on 20/09/2014 by Jan

Beekherstel Reestdal deel 1

De waterhuishouding in het Reestdal ligt al jarenlang erg gevoelig. Oorzaak ? Te veel verschillende belangen. Natuurbeschermers zien het liefst veel dynamiek in het waterpeil en opteren voor een nat Reestdal met een hoge grondwaterstand, agrariërs daarentegen willen grond waarop te werken valt en daar vallen ondergelopen graslanden niet onder. En dan zijn er natuurlijk nog particulieren, bedrijven, organisaties e.d die allemaal hun wensen hebben.

Project Waterschap Reest en Wieden

In augustus 2014 is Waterschap Reest en Wieden gestart met een water-op-maat project, waarin na veel overleg een heleboel belanghebbenden zich kunnen vinden. Het doel van dit project is drieledig:

-het grondwater- en oppervlakte peil moet omhoog, het Reestdal verdroogt anders,    waardoor veel natuurwaarden verloren gaan.

-er mogen geen hoogwaterproblemen ontstaan in de benedenloop van de Reest (lees:    omgeving Meppel)

- vissen hebben nog te veel barrières om stroomopwaarts de Reest in te zwemmen.Die      situatie moet verbeteren.

Wat gaat er gebeuren? 

- Bestaande drempels worden opgehoogd, er wordt een nieuwe drempel in de middenloop   aangelegd.

- Er komen drie knijpstuwen in de Reest. Dit gebeurt bij Den Kaat, Rabbinge en De    Vledders. Deze sluisjes moeten bij extreme  neerslagperiodes het water in de middenloop  een poosje vasthouden.

- Op vijf plaatsen wordt de Reest ondieper gemaakt.

- Een aantal sloten en greppels wordt ondieper gemaakt, zodat ze minder snel water afvoeren.

- Bruggen bij Rabbinge en Den Huizen en Den Kaat worden vervangen.

- Bij twee stuwen worden vispassages aangelegd.

Deze website gaat de werkzaamheden van dit project volgen en geeft hier met enige regelmaat verslag van.

Inmiddels heeft de media het belang van dit project ook ontdekt.

Posted in Geen rubriek | Tagged , , | Leave a comment

Reestdal gastheer van zeldzaam korstmos

Posted on 20/09/2014 by Jan

Zwarte grafkorst? Heksenvingermos? Verzonken schriftmos? Het lijken woorden uit de wereld van Harry Potter. Maar voor iemand met kennis van de lychenologie zijn dit vertrouwde namen. Die wordt hier niet bang van……

Onbekend 

Weinig mensen kunnen je veel zo niet alles vertellen over korstmossen. Dat is ook wel logisch want het is een lastige familie. Het problematische zit ‘m in de diversiteit (er zijn heel veel soorten), het uiterlijk, (ze lijken vaak erg op elkaar), de grootte ( je hebt een loep nodig om ze goed te kunnen zien) en het biotoop ( je ziet ze vaak over het hoofd). Voordeel van korstmossen: ze lopen/vliegen niet weg. Je krijgt alle tijd om ze uitvoerig te bestuderen.

Korstmossenexcursie in het Reestdal

Wel eens gehoord van de BLWG ? Waarschijnlijk niet. Of u moet een korstmossen en mossen liefhebber zijn. Dan kent u deze vereniging. Deze enthousiaste en deskundige groep mensen zijn in ons land erg actief op het terrein van de bryologie (wereld van de mossen) en de lychenologie(wereld van de korstmossen) Op hun website leest u er meer over.  Twee leden van de vereniging brachten een poosje terug een bezoek aan het Reestdal en vonden op de begraafplaats van Oud-Avereest een zeldzaam korstmos. Eind van dit jaar wordt er een beginnersexcursie georganiseerd in het Reestdal dus wie denkt deze wereld ook wel eens te willen ontdekken wordt van harte uitgenodigd en moet t.z.t. de media even in de gaten houden. De BLWG gaat ook nog in het voorjaar  van 2015 in het Reestdal mossen en korstmossen inventariseren.

 

Posted in Flora | Tagged , | Leave a comment

Pioniersplanten:planten met karakter

Posted on 18/08/2014 by Jan

Erg veel heide is er niet meer in ons land. Duizenden hectares zijn (vooral) in de eerste helft van de 20ste eeuw in cultuur gebracht. Rond 1830 was 20% van ons land nog bedekt met heide en hoogveen. (600.000 ha) Momenteel bedraagt de oppervlakte aan heide nog zo’n 35.000 ha. Heidebeheer is vooral mensenwerk. Laat je moeder natuur haar gang gaan, dan verandert heide binnen tien jaar in bos. Willen we de kleine en grote heideterreinen houden, dan is er dus voortdurend werk aan de winkel. Vroeger werden de heidevelden beheerd door boeren die aan de rand van de heide woonden. Schaapskudden hielden de heide open en stukken heide werd regelmatig geplagd of gemaaid. Tegenwoordig worden heidepercelen machinaal geplagd. Na het verdwijnen van de bovenlaag is de gele/witte zandbodem zichtbaar.

Nieuwe kansen voor de heide 

Op De Wildenberg (eigendom van Het Drents Landschap) is een aantal jaren geleden een deel van de heide geplagd. De ontstane zandvlakte biedt heide weer nieuwe levenskansen. In de bodem is vaak nog kiemkrachtig zaad aanwezig. Na een paar jaar kan de heide zich op zo’n plek weer herstellen. Nu zijn het niet alleen jonge heideplantjes die terugkomen. Sterker nog, het zijn in de eerste jaren vooral hele andere planten die van de aangeboden kansen profiteren Continue reading →

Posted in Bescherming, Flora | Tagged , , , , , | Leave a comment

Gedekte tafel tijdens en na het maaien

Posted on 22/07/2014 by Jan

Ooievaars houden van maaimachines. Wat dat betreft zijn het echte cultuurvolgers. Parmantig stappen stappen ze door het pas gemaaide hooiland op zoek naar voedsel. Alles wat eetbaar is, is dan te pakken. Niks lastig hoog gras, waar je moet zoeken naar de bekende speld in de hooiberg.  Nee, als het gras is gemaaid komen al die insecten, slakken, regenwormen en muizen kwetsbaar en misschien nog een beetje versuft, of erger, verminkt, kwetsbaar aan de oppervlakte. En dan moet je er snel bij zijn. Vanmorgen werd in hooilandpercelen van Het Drents Landschap bij Den Kaat en Den Huizen het grasland gemaaid. Op een weiland van nog geen halve hectare liepen 23 ooievaars naar voedsel te zoeken.

Posted in Akkerbouw, Fauna | Tagged | Leave a comment

Struinen over de Reestouwe, langs de rand van Meppel

Posted on 20/07/2014 by Jan

Dit wandelingetje door het laatste stukje beneden Reestdal is zo onverwacht veelzijdig, dat je het geraas van het verkeer over de A32  voor lief gaat nemen. Langs de Reggersweg, achter het ziekenhuis van Meppel start de route bij de uitkijktoren. Evenwijdig aan de Reest loopt een breed zandpad richting Meppel: de Reestouwe. Links het groen asfalt van de intensieve landbouw, daar ligt het open zandontginningslandschap rond Staphorst. Aan de rechterhand extensief hooilandbeheer, graslanden die worden beheerd door Landschap Overijssel en in de verte, aan de andere kant van de Reest, door Het Drents Landschap. Een wereld van verschil, gescheiden door een zandpad. De Reest stroomt hier rustig tussen de graslanden en is een stuk breder dan in de midden-en bovenloop. Begint het beekje bij Dedemsvaart als een onooglijk smal slootje, hier is de Reest een meter of tien breed.  

Samen over de Reest 

Samen met een aantal andere organisaties heeft de gemeente Meppel zich ingezet om dit stukje Reestdal in de stadsrandzone wat dichter bij de mens te brengen. Naast de gemarkeerde paaltjes van het Wandelnetwerk Reestdal, vertelt een informatiepaneel bij de uitkijktoren ook over een oranje  route van 22 kilometer die gelopen en gefietst kan worden. Wij lopen vanavond naar de monumentale boerderij Eesinge ( nu hospice Eesinge) en weer terug.

Karakteristiek 

Vanaf het brede zandpad Reestouwe heb je een prachtige kijk op iets lager gelegen dal van de Reest. Het landschapstype beekdal laat zich hier van haar beste kant zien: laaggelegen bloemrijke hooilanden, houtwallen, bomenrijen, bosjes, meidoornhagen  en op de hogere gronden hier en daar een boerderij. Na een paar honderd meter leidt een smal paadje je Continue reading →

Posted in De mooiste plekjes, wandelen | Tagged , , | 2 Comments

De weidebeekjuffer zegt dat het water goed is

Posted on 04/06/2014 by Jan

Indicatoren. Biologen gebruiken ze graag. Een indicator is een soort of aantal soorten dat representatief en typerend is voor een specifieke toestand van een ecosysteem. Die toestand kan net zo goed slecht als goed zijn. Brandnetels vertellen iets over de hoeveelheid stikstof in de bodem.  De gele waterkers is een waterplant die vooral houdt van gemiddeld voedselrijk water ( komt veel langs de Reest voor, de beek is dus voedselrijk), de visotter kan alleen gedijen in schoon water, enz. Van de weidebeekjuffrer wordt gezegd, dat deze libelle een indicator is voor schoon stromend water. Het ligt echter wat genuanceerder. Hiervoor is een bezoekje aan de website libellennet.nl de moeite waard. Over de leefomgeving (habitait) van de weidebeekjuffer zegt deze informatieve website:

De habitat betreft vrijwel altijd stromend water, met een vrij hoge zuurstofverzadiging. De hoogste dichtheden worden bereikt op plaatsen met een afwisselend, natuurlijk verloop van de beek, waardoor snel en langzaam stromende delen aanwezig zijn. Het water moet ten minste voor een deel in de zon liggen. Een ruige, overhangende oevervegetatie is belangrijk als zitplaats voor imago’s. Delen zonder deze vegetatie worden gemeden. In het water moeten voldoende drijvende of in het water hangende planten aanwezig zijn voor de ei-afzet. 

Reest

Wat de Reest betreft klopt dit wel aardig. Het water van het beekje stroomt altijd, de ene dag wat sneller dan de andere. De oevers zijn op veel plaatsen begroeid met lisdodde, gele lis, valeriaan, enz. Het landschap is open, er komt veel zon in en op het water. Echt zuurstofrijk en helder is de Reest niet, het is van oorsprong een veenbeek en al dat organisch materiaal is er nog. De Reest zit ‘s zomers vol met waterplanten. De beek wordt niet, zoals vroeger wel gebeurde, regelmatig geschoond.

Echte libellen en juffers

Libellen worden verdeeld in twee groepen: de juffers en de echte libellen. Als je goed kijkt zijn ze makkelijk van elkaar te onderscheiden. Bij juffers zijn de voor-en achtervleugels gelijk van vorm. Als ze op een plant zitten houden ze  de vleugels langs het achterlijf gevouwen. De ogen van juffers raken elkaar niet. Bij de echte libellen zie je precies het tegenovergestelde: vleugels zijn niet gelijk en gespreid als ze op een waterplant zitten en de grote facetogen liggen dicht tegen elkaar.

Het is een fascinerende wereld die van de libellen. Voor meer informatie is de prachtige site libellennet.nl een aanrader. Een heel erg overzichtelijk en handzaam boekje is het door de KNVV uitgegeven Libellen in beeld. Een uitgave uit een mooie serie. Het boekje is helaas  niet overal meer verkrijgbaar.

Op Youtube vind je mooie filmpjes over de weidebeekjuffer. Zoals deze.

Posted in Fauna | Tagged | 1 Comment