De fotogenieke kudde van Takkenhoogte

Posted on 07/09/2016 by Jan

Schotse Hooglanders op Takkenhoogte

Op de open vlakte van het natuurreservaat Takkenhoogte kom je al wandelend Schotse Hooglanders tegen. Meestal staan/liggen ze precies op of vlak langs het paadje waar jij langs wilt. De kudde heeft een aardige gewoonte. Tegen het krieken van de dag (vandaag ging de zon rond 07.00 u. op) zie je ze vaak langs de Nieuwe Dijk, de klinkerweg die De Wildenberg en Takkenhoogte doorkruist. Met als de oostelijke hemel als decor zijn deze indrukwekkende grazers erg fotogeniek.

Kudde in de mist

Grote grazers in de ochtendnevel

Posted in Algemeen, De mooiste plekjes | Tagged | Leave a comment

Over biologische melk en natuurakkers

Posted on 29/08/2016 by Jan

natuurakker nazomer in het Reestal

De natuur in ons land verarmt. Gelukkig niet overal. Ecosystemen waarin water een belangrijke rol speelt doen het relatief goed. Dat geldt niet voor het grootschalige agrarisch landschap. Daar draait alles om productie. Ruimte voor flora en fauna is er nauwelijks. Fiets of wandel maar eens door dat intensief bewerkte land. Het is strak, stil, steriel en droog. En vooral monotoon. Het is te simpel om de agrariër daarvan de schuld van te geven. We zijn er allemaal debet aan. Veel boeren willen best anders. Maar dan moet de consument wel meewerken.

Boer aan het woord

In een artikel in het dagblad Trouw is een boerenechtpaar aan het woord. Ze zijn na een lang proces overgestapt op de biologische manier van boeren:

“Veel boeren willen wel omschakelen naar biologisch, voornamelijk als gevolg van de veel betere prijs voor biologische melk. Maar wat de reden ook is, het is goed nieuws. Stel je Friesland eens voor met meer biologische boerenbedrijven. Of misschien wel alleen maar biologische bedrijven. Al die bloemen, dieren en vogels…

Helaas kan op dit moment niet iedereen die dat wil, biologisch worden. Leden van Friesland Campina met dat voornemen bijvoorbeeld komen op een wachtlijst. De reden: de markt kan niet meer biologische melk opnemen. Het aantal kopers van biologische producten stijgt namelijk niet snel genoeg. Melkveehouderijen produceren voor de markt. Ze kunnen de extra biologische melk dus niet kwijt. Dat is toch ontzettend jammer?

Dus als u weer eens boodschappen doet, grijp dan eens dat pak Weide Weelde-melk of zuivel met een eko-keurmerk. Dan draagt u actief bij aan een mooi landschap. Want we kunnen nu met recht zeggen: de consument is aan zet. En consumenten zijn wij allemaal” 

biodiversiteit in natuurakker

Natuurakker : toename van flora en fauna

Een andere manier om in het agrarisch gebied de biodiversiteit te vergroten is het inzaaien van natuurakkers. Een natuurakker is een akker met granen,akkerbloemen en kruiden en dat allemaal zonder productiedoeleinden. De akker wordt dus niet ingezaaid om later te oogsten. Het doel ligt op een heel ander terrein: de akker is een stukje natuur, dat meer kansen biedt aan flora en fauna. Er wordt niet bemest, er worden geen bestrijdingsmiddelen gebruikt, begrazing is er ook niet. In de winter blijft de natuurakker in tact. Zo bied je vogels,insecten zoogdieren e.d. bescherming en voedsel. In het voorjaar is zo’n akker ook een mooie broedplaats. Continue reading →

Posted in Akkerbouw, Landbouwgewassen in het Reestdal | Leave a comment

De zon komt op boven Takkenhooogte

Posted on 16/08/2016 by Jan

Schotse hooglanders in de nevels van de vroege ochtend. Een mooi begin van deze zomerse dag in een van de mooiste stukjes Reestdal: Takkenhoogte. Hier vind je stille natuur met uitgestrekte heide en vennen. Je kunt er heerlijk struinen, er is altijd wel wat te zien. In deze tijd van het jaar je genieten van het prachtige zachte licht en de ochtendmist die lekker lang blijft hangen. Een beetje mystiek van de Zweedse meren………

Posted in De mooiste plekjes | Tagged | Leave a comment

Boekweit is bijna uitgebloeid

Posted on 14/08/2016 by Jan

Vroeger werd er veel boekweit in ons land verbouwd. Bijvoorbeeld aan de randen van beekdalen. Nu zie je het nauwelijks meer. Gelukkig zijn er nog plekken waar je boekweit kunt vinden. De boekweitplanten op een  akkertje bij Oud-Avereest zijn nu over hun bloei heen. De es kleurt nu bruin door de talloze bruine doppen met daarin de zaden.

Boekweit bijna aan het einde van de bloei

Boekweitkorrels zijn vruchtjes van die plant. De vruchtjes hebben een driehoekige vorm met een roodbruine dop, die eruitziet als dat van een beukennootje. Ze hangen nu op de plek waar de bloei heeft plaatsgevonden. De bloemen zijn bestoven door insecten.

Geen graan

Het dopje wordt er voor gebruik afgehaald. De zaden blijven over. Van deze glutenvrij boekweitgrutten wordt meel gemalen dat erg geschikt is voor het maken van pannenkoeken. Boekweit is geen graan. Voor boeren is het een lastig gewas. Erg gevoelig voor weersomstandigheden en de opbrengst is ook niet hoog. En het heeft nog een nadeel: De planten zijn nooit tegelijk klaar voor de oogst. Op een boekweitakker zie je tot laat in de zomer uitgebloeide en nog bloeiende planten. Heel anders dan bij graan.

Langs de wandelroute 

Schuin tegenover het strookje boekweit staat de haver er mooi bij. Ook hier hebben de vruchten zich gevormd. Prachtig om er in alle rust naar te kijken. De akkertjes liggen tussen de Reestkerk en Den Westerhuis langs een mooie wandelroute. Ze zijn ingezaaid door vijwilligers van natuurwerkgroep de Reest. Landschap Overijssel is eigenaar van de grond. De gewassen worden niet geoogst. In de wintermaanden mag de dierenwereld er van genieten. Het worden dus wildakkers.

haver

 

Posted in Akkerbouw, Landbouwgewassen in het Reestdal | Tagged | Leave a comment

Een perceeltje haver op Den Westerhuis: pure gezondheid

Posted on 27/07/2016 by Jan

Veel mensen kennen havervlokken van hun ontbijt, bijvoorbeeld als onderdeel van de muesli in de yoghurt of kwark. Veel minder consumenten kennen het gewas haver en hebben deze graansoort nog nooit zien groeien. Dat is ook wel een beetje logisch, want haver is geen opvallende plant. Het wordt niet mooi goudgeel zoals rogge of tarwe en de haverkorrels staan ook niet dicht in een aar. Toch moet je er niet zomaar aan voorbij lopen. Neem eens de moeite om haver eens van dichtbij te bekijken. Als je een akker tegenkomt, want zoveel haver wordt er nu ook weer niet verbouwd. In Nederland ongeveer 1800 ha per jaar. ( tarwe meer dan 140.000 ha) Rijpende haverkorrels zijn erg fotogeniek en in combinatie met akkerflora als korenbloem of wikke kun je mooie foto’s maken.

haver is erg fotogeniek

Haver bevat geen gluten. Wetenschappelijk is aangetoond dat haverproducten een goede invloed hebben op onze gezondheid. Er zijn meerdere websites die haver als voedingsmiddel aanbevelen:

- over de voedingswaarde

-over de wetenschap die aantoont dat haver gezond is 

-over de geneeskracht van haver 

De natuurwerkgroep de Reest heeft in april een perceeltje haver ingezaaid en er een infopaneel geplaatst. Het akkertje staat er erg mooi bij. De haver heeft vrucht gezet, maar is nog niet rijp. De es wordt niet geoogst. Het gewas blijft staan en de vogels en andere dieren in het Reestdal mogen er dan van genieten.

haver met korenbloem

Posted in Akkerbouw, Landbouwgewassen in het Reestdal | Tagged , | Leave a comment

De heide van het Rabbingerveld wordt groter

Posted on 26/07/2016 by Jan

De heide van het Rabbingerveld wordt groter

Tien geleden zette Het Drents Landschap op het Rabbingerveld landbouwgrond om in schrale natuur. De bemeste bovenlaag werd verwijderd en op het schrale zand mocht zich, net als vroeger, heide ontwikkelen.

Bemeste bovenlaag grasland wordt verwijderd

Nu is Het Drents Landschap  begonnen met fase 2 : naastliggend grasland omzetten in natuur. Shovels zijn bezig om de voedselrijke bouwvoor af te schrapen tot op het gele (arme) zand. Kiepkarren rijden af en aan. Nog even geduld en dan ligt er op de flanken van het Reestdal een uitgestrekt heidegebied, dat mooi aansluit op bestaande natuur.

Op de schrale zandgrond komt de heide terug

Posted in Algemeen | Tagged , | Leave a comment

Vliegvlug en straks de wijde wereld in

Posted on 19/07/2016 by Jan

Jonge ooievaars zijn ‘vliegvlug’ als ze 60-80 dagen oud zijn. Hun donsveren hebben dan plaats gemaakt voor een mooi zwart-wit verenkleed. De veren worden met grote zorg behandeld met vet afkomstig van een klier op de stuit van de vogel. Wanneer de jongen eenmaal kunnen vliegen beginnen ze trekgedrag te vertonen. De laatste decennia overwinteren heel veel jonge ooievaars en steeds meer oudere in Spanje. Meestal vertrekken de jongen ongeveer een twee weken voordat de ouders aan hun lange trektocht beginnen. Grote groepen jonge ooievaars verzamelen zich om samen op trek te gaan.(bron: http://www.delokkerij.nl) 

Op het ooievaarsnest naast boerderij De Wildenberg staat een jonge ooievaar. Dat het een jong is kun je zien aan de snavel, die is namelijk zwart. Het zwart-witte verenkleed steekt mooi af tegen de strakblauwe lucht. De ouders laten zich niet zien. Een beetje treurig kijkt het jong voor zich uit. Plotseling komt ie tot leven. De grote vleugels wordt uitgeslagen en de vogel begint er mee te fladderen. Heel even raakt de vogel los van het nest. Maar dan is het ook snel weer voorbij en vermaakt het dier zich met het vastpakken van wat takjes en het poetsen van de veren. Komen pa en ma nog ?

Posted in Fauna | Tagged , | Leave a comment

Wat je zou moeten weten over vier landbouwgewassen.

Posted on 29/06/2016 by Jan

Boekweit in bloei op de es met winterrogge

In dit voorjaar plaatsten vrijwilligers van de natuurwerkgroep de Reest vier infopaneeltjes bij gewassen die de werkgroep op grond van Landschap Overijssel zelf mocht inzaaien. De paneeltjes geven boeiende achtergrondinformatie over winterrogge, spelt, haver en boekweit. Elders op deze website meer info hierover.

Wat weet jij van landbouwgewassen ? Herken je ze op het land? Doe even de PZC gewassenquiz en je weet of je een kenner bent of niet.

spelt

Het is nu zomer. Even een rondje langs de velden: op de Zuidberg staan winterrogge en spelt. Spelt voelt zich niet erg thuis in het Reestdal, het groeit minder dan de winterrogge ernaast, maar het is wel erg leuk om de verschillen tussen deze twee wintergranen te zien.

De haver doet het behoorlijk goed, maar moet nog gaan bloeien. De strook boekweit is een plaatje! Erg mooi en dicht ingezaaid. Nu een en al bloesem. Vlinders en honingbijen dartelen over de es.

infopaneeltje bij strook boekweit

Chaos tussen de winterrogge

De vier stroken vind je langs wandelroutes vanuit De Wheem in Oud-Avereest.

Posted in Akkerbouw, Landbouwgewassen in het Reestdal | Tagged , | Leave a comment

De steenuil houdt van een rommelig erf

Posted on 26/06/2016 by Jan

Ergens in het Reestdal zit een steenuiltje op een oud en verwaarloosd schuurtje. De boerderij die er ooit stond is afgebroken. Hier en daar ligt nog wat puin. Het gras is hoog, brandnetels en zuring schieten omhoog. Een paar bomen zijn blijven staan. In de nabije omgeving grazen een paar schapen. Aan de rand van het erf staat een grote boom. In de boom hangt een steenuilenkast.

steenuil op de uitkijk

De steenuil is een opportunist

De steenuil zit op de uitkijk. Zijn kop draait voortdurend naar links en naar rechts. Of omhoog. Zo nu en dan gaan zijn ogen even dicht. Even later weer die priemende gele ogen. Steenuilen hebben een gevarieerd menu. Ze eten grote insecten zoals kevers , maar ook muizen, regenwormen, slakken en vogels. Wat ze maar tegenkomen. Erg kieskeurig zijn ze niet. Echte opportunisten zijn het. Kleinschalige landschappen met oude wat rommelige boerenerven leveren veel van dit voedsel. Wat koeien en paarden in een weiland, een oude vervallen schuur, een grote stapel hout, een overhoekje op het erf waar nooit iemand iets mee doet, een oude knotwilg, een houtsingel, het echte steenuilparadijs !

Nestkasten

Veel natuurbeschermingsorganisaties helpen de steenuil bij het vinden van een goede broedplek. Ze plaatsen kasten in een geschikt steenuilenbiotoop. Veel steenuilen in ons land maken er dankbaar gebruik van. De meeste steenuilen zitten in het oosten van Nederland. Op de website van Stone (Steenuilen Overleg Nederland) vind je erg veel info over dit mooie kleine uiltje.

steenuilen kast

Posted in Fauna, kleinschalig landschap | Tagged | Leave a comment

Ook van Gogh hield van kruidenrijke akkers

Posted on 12/06/2016 by Jan

 

korenbloemen in de winterrogge

Nostalgie

Wandelaars blijven even staan en fietsers stappen af. Een graanakker met daarin het hemelsblauw van talloze korenbloemen, het knalrood van de klaproos en het zacht wit van de kamille. Iedere passant vindt het mooi en geniet er van. Een beetje nostalgisch word je er ook van, want dit soort akkers lijken niet meer te passen in het moderne boerenbedrijf van deze tijd. Bloeiende akkers hebben altijd al een grote aantrekkingskracht gehad. Kijk maar eens naar het werk van Vincent van Gogh. In veel van zijn schilderijen staan

graanakkers centraal. “Korenveld met klaprozen en leeuwerik ” uit 1887 ( of is het een patrijs?) is er een mooi voorbeeld van. Tegenwoordig worden we een beetje weemoedig als we zo’n mooie kruidenrijke akker zien. Bij de grootschalige landbouw moet je niet zijn. De meeste bloemrijke graanakkers vind je in terreinen van natuurbeschermingsorganisaties.

Akkerflora in de winterrogge 

In het Reestdal kun je nu genieten van talloze essen met winterrogge. Dit graan is in oktober gezaaid en wordt straks in juli geoogst. Tussen het rijpende graan bloeit de akkerflora. De drie bovengenoemde kruiden vallen het meest op, maar als je goed kijkt zie je dat er meer soorten te vinden zijn. Langs de randen van de es het gele akkerviooltje en de paars gekleurde  wikke, die zich via de stengel van de rogge omhoog werkt. Ongeveer honderd wilde plantensoorten hebben een grote voorkeur voor akkers en dat is om en nabij 7% van onze inheemse flora.

genieten van akkerflora

Bloemrijke akkers zijn nuttig

 Akkers zijn niet alleen van belang voor planten, ze vormen ook het leefgebied van veel diersoorten. Natuurakkers, zoals bloemrijke akkers ook wel worden genoemd, bieden voedsel en onderdak aan tal van dieren zoals gele kwikstaart, patrijs, grauwe kiekendief, maar ook muizen (die weer voedsel zijn voor roofvogels en uilen) en tal van vlinders en insecten zoals bijen. Ook in de winter, wanneer gewone akkers kaal zijn, bieden natuurakkers voedsel en beschutting aan dieren. Er wordt beweerd, dat bloemrijke akkers door de aanwezigheid van nuttige insecten en spinnen een belangrijke rol kunnen spelen in duurzame plaagbestrijding door ze als een soort bufferzone aan te leggen langs “gewoon”boerenland. Agrariërs hebben dan minder gif nodig om een goede oogst te halen.

En natuurlijk kun je van een natuurakker of een wuivend graanveld dat blauw staat van de korenbloemen ook gewoon in alle rust genieten. Dat deed Vincent van Gogh ook.

Natuurakker bij Oud-Avereest

Posted in Akkerbouw, Fauna, kleinschalig landschap | Tagged , , , | Leave a comment